روستاهای ایران در مسیر جهانی شدن

سه روستای سهیلی (قشم) ، شفیعآباد (کرمان) و کندلوس (مازندران) از ایران در فهرست بهترین روستاهای گردشگری جهان سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) ثبت شدند. این رویداد، جایگاه گردشگری روستایی ایران را در سطح بینالمللی ارتقا داد و ایران را به یکی از الگوهای موفق گردشگری پایدار در جهان تبدیل کرده است.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، سه روستای سهیلی (قشم) ، شفیعآباد (کرمان) و کندلوس (مازندران) از ایران در فهرست بهترین روستاهای گردشگری جهان سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) ثبت شدند. این رویداد، جایگاه گردشگری روستایی ایران را در سطح بینالمللی ارتقا داد و به گفته مسئولان، ایران را به یکی از الگوهای موفق گردشگری پایدار در جهان تبدیل کرده است.
روستای سهیلی
روستای سهیلی در بخش حرا از جزیره بزرگ و شناختهشده جزیره قشم، با جمعیتی حدود ۲۳۰۰ نفر (۵۵۰ خانوار) و در فاصله تقریبی ۶۰ کیلومتر از مرکز شهر قشم قرار دارد. این روستا در کنار یکی از کمنظیرترین زیستبومهای ایران یعنی جنگلهای مانگرو (حرا) واقع شده که ترکیب خشکی و دریا را به نمایش میگذارد و خود بخشی از ژئوپارک جهانی قشم به شمار میرود.
از مهمترین وجوه تمایز سهیلی، میتوان به مسیر توسعه گردشگری پایدار آن اشاره کرد؛ سالهاست این روستا با سرمایهگذاری در زیرساختها و مشارکت محلی، به مقصدی برای گردشگری طبیعتمحور تبدیل شده است. برای مثال، یک اسکله چندمنظوره با ۹۰ شناور کوچک و ۱۳۰ قایق بومی ایجاد شده است که در کنار توسعه گردشگری، اشتغال مستقیم حدود ۲۷۰ تا ۹۴۰ نفر را فراهم کرده است.
مدیریت گردشگری این روستا نیز بهصورت جامعهمحور پیش رفته است؛ برای نمونه، اداره بندرها و دریانوردی واگذاری اسکله گردشگری را به شورای اسلامی روستا واگذار کرده است تا جامعه محلی نقش مستقیم در توسعه داشته باشد.
در کنار طبیعت، معماری و فرهنگ بومی نیز نقش مهمی دارند؛ خانههای محلی، بازارهای صنایعدستی، رستورانهای محلی و واحدهای بومگردی، ترکیبی از تجربه اصالت محلی و طبیعت هستند.
این منطقه با چشمانداز بینظیر خود، فرصت ویژه ای برای گردشگر ایجاد میکند تا در میان جنگل حرا با قایق حرکت کند، پرندگان مهاجر را ببیند، از ساحل آرام جزیره لذت برده و در محیطی بومی زندگی محلی را تا حدی لمس کند. در عین حال، این روستا به الگویی در «مهاجرت معکوس» تبدیل شده، یعنی ساکنان آن که در گذشته به شهرها مهاجرت کرده بودند، بخشی بازگشتهاند و مشغول فعالیت گردشگری شدهاند.
از نظر گردشگر، نکاتی وجود دارد که پیشنهاد میشود برای سفر به این منطقه در نظر گرفته شود؛ انتخاب فصل با در نظر گرفتن گرمای جنوب و رطوبت، احترام به محیط طبیعی جنگل حرا، استفاده از خدمات بومگردی که توسط محلیها اداره میشود و همراهی با تور محلی برای قایقسواری از جمله توصیههایی ست که برای سفر به این منطقه در نظر گرفته شود.
روستای شفیعآباد (استان کرمان)
روستای شفیعآباد، واقع در شهرستان شهداد استان کرمان و در مسیر منطقه بیابان جهانی دشت لوت، از روستاهای شناخته شده گردشگری در ایران است. موقعیت جغرافیایی این روستا، درست کنار یکی از خشکترین و جاذبترین مناطق جهان برای مطالعه اقلیم و زمینشناسی، آن را به محلی ویژه تبدیل کرده است.
در عین حال، این روستا دارای تاریخ و معماری سنتی است؛ وجود قلعه شفیعآباد به دوره قاجار بازمیگردد، همچنین زنان محلی نقش فعالی در توسعه گردشگری داشتهاند؛ برای مثال، حدود ۱۵۰ بانوی روستا در قالب یک تشکل محلی با عنوان «گوجینو» صنایعدستی تولید میکنند و با فروش مستقیم و در محل کاروانسرا تعامل با گردشگران دارند.
نکته دیگر اینکه ثبت شدن این روستا در فهرست بهترین روستاهای گردشگری جهان به معنای اعتبار بینالمللی برای آن است، توصیه میشود گردشگران در فصل خنکتر سال به این منطقه سفر کنند، همراه با راهنمای محلی حرکت کنند و در سفر به این منطقه احترام به محیط بیابانی و سنتهای محلی را در نظر داشته باشند.
بهطور کلی، شفیعآباد ترکیبی منحصربهفرد از طبیعت کویری، تاریخ و فرهنگ محلی است که آن را به گزینهای متفاوت برای گردشگری تبدیل کرده است.
روستای کندلوس (استان مازندران)
روستای کندلوس از توابع بخش کجور، شهرستان نوشهر در استان استان مازندران است و در دامنههای رشتهکوه البرز و در ارتفاع حدود ۱۶۵۰ متر از سطح دریا واقع شده است. این روستا با پیشینه تاریخی بسیار کهن (به گفته برخی منابع بازماندههایی از هزاره سوم قبل از میلاد دارد) و بافت سنتی و خانههای چوبی و گلی، از منظر فرهنگ و معماری نیز غنای قابل توجهی دارد.
ویژگیهای ممتاز کندلوس عبارتاند از: کوچههای سنگفرشِ شیبدار، سقفهای شیروانی خانهها، معماری بومی و خاص منطقه مازندران، جنگلهای سرسبز اطراف، و موزه روستایی که آثار فرهنگی و صنایعدستی منطقه را به نمایش گذاشته است. ثبت این روستا در مسیر ثبت جهانی نیز به مراحل نهایی رسیده است.
از منظر گردشگری، این روستا مقصدی ایدهآل برای تجربه ییلاقی، پیادهروی در مسیرهای کوهستانی، آشنایی با فرهنگ محلی مازندرانی، و رهایی از هیاهوی شهری است. با توجه به ارتفاع و قرارگیری در دل طبیعت، هوای مطبوعتر و چشماندازهای متفاوت نسبت به مناطق پایینتر دارد.
نکته مهم دیگر، امکان استقرار در خانههای بومی، تجربه سبک زندگی محلی و ارتباط مستقیم با جامعه روستایی است؛ ویژگیای که در گردشگری تجربهمحور امروز بسیار ارزشمند است.
برای سفر به کندلوس، پیشنهاد میشود فصل مناسب (بهار یا پاییز) را انتخاب کنید، بهدلیل جاده کوهستانی همکاری با راهنمای محلی را در نظر بگیرید و محصولات محلی و صنایع دستی را نیز بهعنوان یادگاری همراه ببرید؛ این مسئله میتواند نقش بسزایی در اشتغالزایی اهالی بومی منطقه داشته باشد.
در نهایت، کندلوس نمونهای است از روستایی که طبیعت، تاریخ، مردم و معماری بومی را به شکلی متوازن کنار هم قرار داده و با ورود به فهرست جهانی، افق تازهای برای گردشگری مسئولانه در منطقه شمال ایران گشوده است.
کد خبر 915925