گرمای تابستان جهان به پاییز کشیده شده است

دادههای جدید نشان میدهد که سپتامبر ۲۰۲۵ به دلیل گرمای مداوم و بالا در سطح خشکی و اقیانوسها، سومین ماه سپتامبر گرم در تاریخ ثبت شده است. این روند، که کارشناسان آن را به تأثیرات ادامه دار تغییرات اقلیمی نسبت میدهند، از گرمای استثنایی تابستان عبور کرده و به آغاز پاییز نیز کشیده شده است.
به گزارش سرویس ترجمه خبرگزاری ایمنا، جدیدترین گزارش کوپرنیک نشان میدهد که سپتامبر ۲۰۲۵، سومین سپتامبر گرم در سطح جهان بوده است. میانگین دمای سطح هوا در این ماه ۱۶.۱۱ درجه سانتیگراد ثبت شد که ۰.۶۶ درجه سانتیگراد بالاتر از میانگین دورهی ۱۹۹۱ تا ۲۰۲۰ برای ماه سپتامبر است. این رقم تنها ۰.۲۷ درجه سانتیگراد کمتر از رکورد گرمترین سپتامبر تاریخ (۲۰۲۳) و بسیار نزدیک به دمای ثبتشده در سپتامبر ۲۰۲۴ (دومین سپتامبر گرم) بود.
افزایش دمای جهانی به طور مستقیم با تغییرات اقلیمی ناشی از فعالیتهای انسانی مرتبط است. همچنین گمان میرود که گرمایش جهانی، پوشش ابرهای کمارتفاع را کاهش داده است و باعث افزایش بیشتر دما شود.
در کنار گرم شدن هوا، دمای دریا نیز روندی مشابه را دنبال میکند، چرا که اقیانوسها وظیفه جذب دیاکسید کربن و گرمای اضافی را بر عهده دارند. دادههای کوپرنیک نشان داد که سپتامبر ۲۰۲۵ با میانگین دمای سطح آب ۲۰.۷۲ درجه سانتیگراد، سومین مقدار بالا در تاریخ برای این ماه بوده و تنها ۰.۲۰ درجه سانتیگراد کمتر از میانگین سپتامبر ۲۰۲۳ قرار گرفت. تمرکز دمای بالاتر از حد معمول اقیانوسها در اقیانوس آرام شمالی مشاهده شد. افزایش دمای اقیانوس میتواند منجر به بالا آمدن سطح آب دریاها، تشدید پدیدههای آب و هوایی شدید و اختلال در فرآیندهای حیاتی بیولوژیکی شود.
سامانتا برگس، رهبر استراتژیک اقلیم در سرویس تغییرات اقلیمی کوپرنیک، در این باره گفت: «پس از گذشت یک سال، شرایط دمایی جهانی تقریباً یکسان باقی مانده است. دمای بسیار بالای خشکی و سطح دریا نشاندهنده تأثیر مداوم انباشت گازهای گلخانهای در جو است.»
در اروپا، میانگین دمای سطح خشکی در سپتامبر ۱۵.۹۵ درجه سانتیگراد بود که ۱.۲۳ درجه سانتیگراد بالاتر از میانگین ۱۹۹۱ تا ۲۰۲۰ است. این موضوع، سپتامبر ۲۰۲۵ را به پنجمین ماه سپتامبر گرم اروپا تبدیل کرد. بالاترین انحراف دما از میانگین، در اروپای شرقی و شبهجزیره اسکاندیناوی و فنلاند گزارش شد. جالب توجه است که بعضی مناطق در اروپای غربی دمایی کمی پایینتر از میانگین را تجربه کردند، اما این کاهش معمولاً کمتر از یک درجه بوده است. همچنین، مناطقی مانند دریای نروژ و مدیترانه دمای سطح آب بالاتر از حد میانگین را مشاهده کردند و غلظت یخ دریا بهویژه در شمال سوالبارد و مجمعالجزایر روسی فرانتس ژوزف لند کمتر از حد معمول بود.
از نظر بارش، بخشهایی از اروپا مرطوبتر از همیشه بودند؛ از جمله اروپای شمال غربی و مرکزی، سواحل شرقی دریای سیاه، بخشهایی از ایتالیا، مناطق ساحلی کرواسی و شرق اسپانیا. بارندگیهای شدید در بعضی مناطق مانند والنسیا، شمال ایتالیا و منطقه ایستریای کرواسی سیل ایجاد کرد. تحقیقات پیشین نشان داده است که تغییرات اقلیمی، رویدادهای آب و هوایی شدید مانند سیل را مکرر و شدیدتر میکند. در مقابل، مناطقی مانند بخش عمدهای از شبهجزیره ایبریا، سواحل نروژ، بخش بزرگی از ایتالیای شبهجزیرهای، بالکان و بخشهایی از اوکراین و روسیه میزان بارش کمتری را نسبت به معمول تجربه کردند.
کد خبر 915710