داریوش صفرنژاد کارشناس ارشد قفقاز می گوید که«کریدور زنگزور» یک طرح ۳۴ آمریکایی است که ایران و روسیه از همان ابتدا در مقابل آن مقاومت کردند؛ به همین دلیل تا امروز اجرایی نشده است.

خبرگزاری مهر، گروه بین الملل، الناز رحمت نژاد: نشست بین‌المللی «کریدور زنگزور؛ تهدیدات ژئوپلیتیکی علیه ایران و نگاه بازیگران مختلف» با حضور شعیب بهمن رئیس مؤسسه مطالعات جهان معاصر، داریوش صفر نژاد کارشناس ارشد قفقاز، احسان موحدیان استاد دانشگاه و کارشناس ارشد مسائل قفقاز، دکتر محمد مهدی رحمتی مدیرعامل گروه رسانه‌ای مهر و محمد رضا مرادی مجری کارشناس و مدیرکل بین‌الملل و اخبار خارجی خبرگزاری مهر روز سه شنبه ۱۴ مرداد در سالن جلسات خبرگزاری مهر برگزار شد.

در ابتدای این نشست محمدرضا مرادی به ارائه خلاصه‌ای از تحولات مرتبط با زنگزور پرداخت: «از زمانی که دعواهای آذربایجان و ارمنستان آغاز شد، ارتباط با «نخجوان» به یکی از چالش‌های اصلی بین دو کشور تبدیل شد. همچنین «قره باغ کوهستانی» که منطقه‌ای ارمنی نشین در خاک آذربایجان بود و از طریق گذرگاه لاچین با ارمنستان ارتباط پیدا می‌کرد و سال‌ها این ارتباط ادامه داشت مسأله‌ای بود که جنگ‌های آذربایجان و ارمنستان را تشکیل داد؛ زیرا آذربایجان سعی داشت بر این منطقه مسلط بشود. طی چند جنگی که اتفاق افتاد آذربایجان بر این منطقه مسلط شد و بر اساس توافق سه جانبه‌ای وعده داد ارتباط امن مردم این منطقه با ارمنستان را تأمین کند اما در نتیجه محاصره قره باغ و فشاری که بر ارمنی‌ها وارد شد، آن‌ها مجبور به مهاجرت شدند و این منطقه خالی از سکنه شد و به نوعی مهم‌ترین بند توافق سه جانبه ۲۰۲۰ از طرف آذربایجان نقض شد. جمهوری آذربایجان بر اساس بند ۹ توافق سه جانبه مدعی شد ارمنستان بر اساس این توافق متعهد شده است یک دالان و کریدور را از سمت آذربایجان به سمت نخجوان ایجاد شود. به همین دلیل این جمهوری از سال ۲۰۲۰ تلاشش را گسترش داده و در یک ماه اخیر این تلاش‌ها به اوج خود رسیده و تشدید شده است. «کریدور زنگزور» برای جمهوری اسلامی ایران، ارمنستان و سایر بازیگرانی که در این منطقه حضور دارند و با قفقاز جنوبی در ارتباط هستند یک خطر امنیتی به شمار می‌رود. مهم‌ترین مساله برای ایران این است که ارتباط زمینی این کشور با ارمنستان قطع خواهد شد و حتی دسترسی زمینی ایران به کشورهای اروپایی تحت‌الشعاع قرار می‌گیرد.» در ادامه خلاصه‌ای از آنچه در این نشست مهم گذشت ارائه می‌شود.

گزارش تصویری نشست بین‌المللی «کریدور زنگزور؛ تهدیدات ژئوپلیتیکی علیه ایران و نگاه بازیگران مختلف» از پیوند زیر قابل مطالعه و بررسی است:

«نشست بین‌المللی بررسی پیامدهای طرح «کریدور زنگزور»»

رسانه؛ پیشران ایجاد تفاهم و شکل دهی آینده مشترک بین همسایگان یک منطقه

دکتر محمد مهدی رحمتی به عنوان سخنران افتتاحیه نشست مذکور در ابتدای این نشست گفت: گفت‌وگوی رسانه‌ای درباره موضوعات مهم منطقه‌ای لازم است. اگر همه ما بتوانیم درباره موضوعات و مسائل مشترکی که در سطح منطقه داریم گفت‌وگو رسانه‌ای متناسبی شکل بدهیم حتماً اثرگذاری ملی و بین‌المللی قابل توجه‌ای به دست خواهیم آورد.

وی افزود: اغلب ما در حوزه‌های تخصصی خودمان صاحب علم، دانش و تجربه هستیم که به اشتراک گذاشتن آن‌ها با دیگران در بسیاری از موارد به خصوص دالان‌ها که امروز دالان زنگزور برای ما یک موضوع بوده و اهمیت دارد، ارزشمند است. یکی از بخش‌های مغفول مانده ما این است که برای به اشتراک گذاشتن دانش‌مان و گفت‌وگو درباره آن و پاسخ دادن به پرسش‌های احتمالی فرصت کمتری به یکدیگر می‌دهیم تا برای آن به یک راهکار مشترک مورد توافق برسیم.

دکتر رحمتی تاکید کرد: آینده همسایگان یک منطقه بدون یکدیگر شکل نخواهد گرفت. رسانه‌ها می‌توانند پیشران ایجاد تفاهم و شکل دهی آینده مشترک بین همسایگان یک منطقه باشند. یک گفت‌وگو رسانه‌ای می‌تواند آینده سیاسی شکل بدهد و به سیاست گذاری راه پیدا کند. ایران به عنوان کشوری با سابقه تاریخی طولانی در منطقه که دالان زنگزور برایش حائز اهمیت است می‌تواند توان به اشتراک گذاری تمام ایده‌ها را بر عهده بگیرد و به جمع بندی متناسب برسد.

«کریدور زنگزور»؛ طرح ۳۴ ساله آمریکایی و تشکیل رژیم جدید در قفقاز جنوبی

داریوش صفرنژاد از سخنرانان نشست بین‌المللی «کریدور زنگزور؛ تهدیدات ژئوپلیتیکی علیه ایران و نگاه بازیگران مختلف» گفت: کریدور زنگزور یک طرح ۳۴ ساله آمریکایی است. آمریکا ۳۴ سال است که این طرح را با نام «طرح گوبل» در سر می‌پروراند و زنگزور نام امروزی و نسخه جدید همان طرح ۳۴ سال پیش است. جمهوری اسلامی ایران و روسیه در مقابل این طرح از همان ابتدا مقاومت کردند؛ به همین دلیل تا به امروز اجرایی نشده است.

وی افزود: ناتو پشتوانه اصلی کریدور زنگزور بوده و بعد آمریکا، اروپا، رژیم صهیونیستی، ترکیه و تکفیری‌ها قرار دارند. ترکیه در دالان زنگزور نقش پررنگی دارد چون فرماندهی منطقه جنوب شرقی ناتو در ترکیه مستقر است. ترکیه در قفقاز، آسیا میانه و حتی در افغانستان و بالکان حضور پررنگی دارد به دلیل این است که فرماندهی جنوب شرق ناتو در ترکیه مستقر است و این کشور به وکالت از ناتو بازیگری می‌کند.

این کارشناس ارشد قفقاز با بیان اینکه مهم‌ترین مساله زنگزور دو جلسه‌ای است که در سه ماه اخیر تشکیل شده، مطرح کرد: اولین جلسه در ترکیه و دومین جلسه در ابوظبی امارات بدون حضور روسیه به عنوان میانجی گر صلح قره باغ در ۲۰۲۰ میلادی تشکیل شده است. توافقات انجام شده در این جلسات یک زمان بندی ۸ تا ۹ ماهه دارد. مقرر شده است یک کنسرسیوم با حضور شرکت‌های آمریکایی، اروپایی، اسرائیلی، ترکیه‌ای، آذربایجانی و ارمنستانی تشکیل بشود. نیکول پاشینیان نخست وزیر ارمنستان نیز موافقت کرده است به مدت ۱۰۰ سال به شکل دوفاکتو حاکمیت کریدور زنگزور به طول چهل و اندی کیلومتر و به عرض پنج تا شش کیلومتر به این کریدور اعطا می‌شود.

صفرنژاد اضافه کرد: اگر اینها به دنبال جاده هستند، جاده ۵۰ متر ۶۰ متر در نهایت ۷۰ متر می‌شود، خط آهن هم بکشند ۱۰۰ متر نیاز است، وقتی عرض ۶ کیلومتری در زمین و هوا در نظر می‌گیرند، نشان می‌دهد که طرح‌ها بیشتر از یک روند و مبادله اقتصادی است بلکه پروژه راهبردی در نظر دارند؛ در جنگ ۱۲ روزه رژیم صهیونیستی علیه ایران، حریم هوایی این کریدور مورد استفاده هواپیماهای اف ۳۵ و اف ۱۶ رژیم اشغالگر در بمباران مناطق تهران و کرج و شمال قرار گرفت.

به گفته وی، طی توافق ابوظبی از ۱۹ تیر ۱۴۰۴ به مدت دو ماه کنسرسیوم تشکیل می‌شود و قرار است مسیر را حدبندی کنند. به همین دلیل دقیق معلوم نیست از ۴۲ کیلومتر بیشتر است یا کمتر؟ کنسرسیوم تأیید خواهد کرد. بعد از دو ماه دو کشور آذربایجان و ارمنستان به شورای امنیت و اروپا نامه‌ای ارسال خواهند کرد تا مأموریت گروه مینسک شورای امنیت که سی و اندی سال است میانجی گر صلح قره باغ بوده ماموریتش پایان یافته تلقی بشود. قانون اساسی ارمنستان را نیز در دست تغییر قرار خواهند داد تا مفاد مربوط به قره باغ را از داخل آن بیرون بکشند. نظام در ارمنستان از پارلمانی به ریاستی تبدیل خواهد شد. روز ۲۴ آوریل ۲۰۲۶ میلادی مصادف با ۴ اردیبهشت ۱۴۰۵ در شهر استانبول ترکیه با حضور ترامپ و مکرون و اردوغان و پاشینیان و الهام علی‌اف قرارداد صلح جامع بین آذربایجان و ارمنستان به امضا می‌رسد. در ماه بعد آن یعنی ژوئن رفراندوم قانون اساسی و انتخابات ارمنستان برگزار خواهد شد و به فاصله کوتاهی هر دو کشور آذربایجان و ارمنستان عضو ناتو خواهند شد چون مانع عضویت اینها برطرف خواهد شد. امنیت این کریدور به کنسرسیوم مورد اشاره اعطا می‌شود به سازمان ناتو محول خواهد شد. البته طرح ریختن دلیلی بر اجرایی شدن آن نیست. همه این‌ها برنامه‌ ریزی و توافقاتی است که در دو دور اجلاس در ترکیه و ابوظبی امارات انجام شده است و محقق شدن و نشدن آن به رفتار جمهوری اسلامی ایران و روسیه بستگی دارد.

این کارشناس ارشد قفقاز در ادامه سخنان خود گفت: بر اساس برنامه‌ریزی‌های انجام شده در دو دور اجلاس در ترکیه و ابوظبی پاشینیان به الهام علی‌اف تاکید کرده است که اسم زنگزور را به زبان نیاورد بلکه بگوید راه‌های مواصلاتی ارمنستان به اروپا؛ ایرانی‌ها روی زنگزور حساسیت دارند و ارمنی‌ها هم کریدور زنگزور را راهگذر سیونیک صدا می‌زنند.

وی در پایان گفت: این کریدور ناتو، آمریکا، اروپا، رژیم صهیونیستی، جریان تکفیری و پان ترکیسم را دارد. اقتصاد بهانه است، زنگزور لایه‌های پشت پرده دارد. آیا اقتصاد تا به امروز لنگ بوده است؟ خیر. جمهوری اسلامی ایران سی و اندی سال است به صورت رایگان راه داده و آذربایجان به ارمنستان متصل است. کریدور ارس نیز در حال ساخت است که راه را کوتاه‌تر خواهد کرد. آمریکا بعد از ۳۴ سعی دارد با مهره‌هایش یعنی نیکول پاشینیان و الهام علی‌اف طرح اش را اجرایی کند.

جغرافیای ایران با «کریدور زنگزور» به جغرافیایی خفه تبدیل خواهد شد

شعیب بهمن در ادامه نشست مذکور گفت: کلان پروژه‌هایی در اطراف ایران در حال شکل‌گیری است که کریدور زنگزور نیز بخشی از آن است. سال‌هاست که در شرق ایران صحبت از طراحی و احداث کریدوری با نام «لاجورد» است. پاکستان و افغانستان از طریق این کریدور به ترکمنستان متصل خواهند شد. همچنین قابلیت اتصال از طریق دریای کاسپین به باکو نیز وجود خواهد داشت. برای ارتباط افغانستان و پاکستان به سمت ترکیه و اروپا، ایران کم هزینه ترین و سریع‌ترین مسیر است. ولی این‌ها حاضر هستند مسیر را دور بزنند، از بالا بروند و از حمل و نقل ترکیبی ریلی، دریایی و جاده‌ای استفاده کنند فقط برای اینکه ایران از این مسیرهای ترانزیتی حذف بشود.

وی افزود: کریدور دیگری با نام «آیمک» در جنوب ایران مورد طرح و بررسی قرار گرفته است؛ این کریدور از هند شروع می‌شود و به کشورهای حاشیه جنوبی خلیج فارس می‌رسد و تا اراضی اشغالی و مدیترانه و اروپا امتداد پیدا خواهد کرد. عملاً در این کریدور، خلیج فارس به عنوان یک محیط ژئوپلیتیکی خاص حذف می‌شود. همچنین کریدور «راه توسعه» در غرب ایران مطرح شده است. از طریق خلیج فارس و عراق یک مسیری به ترکیه کشیده خواهد شد که اساساً به موازات کریدور شمال_جنوب و پروژه‌ای است که ایران و روسیه در سال‌های گذشته آن را دنبال کردند. این کریدور هم حذف ایران از مسیرهای ترانزیتی را به دنبال خواهد داشت.

به گفته شعیب بهمن، کریدور زنگزور در شمال غرب هم اساساً همین ویژگی را دارد؛ حذف ایران از مسیرهای ترانزیتی. معادله ترانزیتی یکی از بخش‌های مربوط به زنگزور است بلکه موضوعات ژئوپلیتیکی و امنیتی متعددی را در بر دارد. چهار کریدوری که به آن‌ها در شمال و غرب و شرق و غرب اشاره کردم باعث می‌شود ایران به عنوان یک جغرافیایی خفه شده و نامرئی باقی بماند که تمام مسیرهای ترانزیتی و کریدورهای مهم تجاری بین‌المللی از اطراف ایران گذر کنند ایران را حذف کنند. اگرچه ایران روی نقشه وجود دارد اما در هیچیک از شریان‌های مهم تجارتی بین‌المللی و ترانزیتی حضور ندارد.

رئیس مؤسسه مطالعات جهان معاصر اضافه کرد: اگر کشوری از اقتصاد بین‌الملل حذف بشود دچار آسیب پذیری‌های متعددی خواهد شد؛ به راحتی می‌شود آن را تحریم کرد و مورد تعرض قرار داد. زنگزور بخشی از پازل بزرگی است که پیرامون ایران شکل گرفته و ما بدون این تصویر کلان نمی‌توانیم فهم دقیق و درستی از کریدور زنگزور داشته باشیم. کریدور داود نیز در روزهای جنگ ۱۲ روزه رژیم صهیونیستی علیه ایران نام آن برجسته شد. این کریدور قلب محور مقاومت را هدف گرفته است. قرار است از منطقه سویدا در جنوب سوریه به شرق فرات و مناطق کرد سوریه و اقلیم کردستان عراق متصل بشود و تا مرز ایران پیش بیاید. این کریدور در ادامه مسیر خود برای رسیدن به مرز ایران به کریدور زنگزور خواهد پیوست چون تا لب مرز ایران و ترکیه پیش آمده و حالا یک شاخه آن به زنگزور ارتباط پیدا می‌کند.

وی در پایان با اشاره به مسیرهای هوایی تجاوز رژیم به ایران مطرح کرد: صهیونیست‌ها از مسیری که در ذهنشان است که ایجاد کنند، آمدند؛ از کریدور داوود آمدند مناطق غربی و بخشی از مراکز مرکزی ایران را مورد هدف قرار دادند. تا لب مرز ایران و ترکیه به واسطه کریدور داوود پیش آمدند و از آنجا به بعد روی بخش هوایی کریدور زنگزور افتادند و از همان مسیر بر فراز دریای کاسپین توانستند تهران را مورد هدف قرار دهند. در واقع با چنین طرح‌هایی قصد دارند ایران را دچار خفگی ژئوپلیتیکی کنند، پس نباید فقط به جنبه اقتصادی زنگزور توجه کنیم.

«زنگزور» کریدوری با منافع اقتصادی است؟

احسان موحدیان که یکی دیگر از سخنرانان نشست بین‌المللی «کریدور زنگزور؛ تهدیدات ژئوپلیتیکی علیه ایران و نگاه بازیگران مختلف» بود، گفت: امروز اهمیت منطقه قفقاز به حدی رسیده که آمریکا تمرکزش از روی کشورهای عربی را برداشته و بر آذربایجان متمرکز شده است. باکو به نقطه ثقلی تبدیل شده که قرار است پیمان صلح از آنجا به مناطق دیگری در دنیا از جمله آسیای مرکزی تحمیل بشود و از آنجا به غرب آسیا سرریز بشود. مواردی که به آن‌ها اشاره کردم نشان می‌دهد چه قدر غفلت ما از آن منطقه خسارت زا بوده است. مسئولین و رسانه‌ها باید حواسشان به این منطقه باشد.

وی افزود: آذربایجان تلاش کرده است کریدور زنگزور را کریدوری با منافع اقتصادی نشان بدهد در صورتی‌که این کریدور امنیت و تمامیت ارضی جمهوری اسلامی ایران را هدف دارد. اگر به دنبال مسیر هستید، سال‌هاست از گرجستان رفت و آمد دارید، می‌روید و می‌آیید. اصرار برای عبور از کنار مرز ایران در یک منطقه کاملاً سنگلاخ چیست؟ از جانب باکو همکاری منطقه‌ای نمی‌بینم بلکه همکاری مزدوری برای اسرائیل می‌بینم.

کد خبر 6552862 الناز رحمت نژاد

• طرح آمریکا برای کریدور «زنگزور» و هشدار به دستگاه دیپلماسی

• زنگزور و رویکرد ایران؛ خردمندانه‌ترین راهکار چیست؟

• آمریکا در منطقه قفقاز جنوبی کدام اهداف راهبردی را دنبال می کند؟

• چرا روسیه به دنبال ایجاد کریدور زنگزور است؟

• کریدور زنگزور؛ تهدیدات ژئوپلیتیکی علیه ایران و نگاه بازیگران مختلف

• پاشینیان: چیزی به اسم «دالان زنگزور» برای ما بی معنی است

• تردد زائران اربعین از مرز باشماق تسهیل می‌شود

• فعالیت موکب احمد ابن موسی شاهچراغ (ع) در کربلا آغاز شد

• خوزستان همچنان در محاصره گرما؛ شوش با ۵۰ درجه در صدر

• خوزستان در مسیر تحول دانش‌بنیان و انرژی پاک

• «کریدور زنگزور» یک طرح ۳۴ ساله آمریکایی-اسرائیلی است

• خدمت‌رسانی بی‌وقفه پلیس خوزستان به زائران اربعین حسینی

• جابجایی بیش از ۳۰ هزار زائر در ۱۲ ساعت گذشته از مرز چذابه

• حضور معاون استاندار گلستان در کنار خانواده داغ‌دیده حادثه انفجار گاز

• جزیره مینو قطب جدید گردشگری خوزستان می‌شود

• بازدید استاندار کردستان از مرز باشماق و روند برپایی مواکب

• همگروهی ایران با عربستان در مرحله مقدماتی جام ملت‌های فوتبال آسیا

• نشست تخصصی «اطلس تجارت ایران» مهر ماه برگزار می شود

• وضعیت پارکینگ‌ها در پایانه مرزی خسروی

• استقرار کامل تیم‌های امدادی در مسیر زائران اربعین

• غرب استان تهران لرزید

• یک هفته مانده به اربعین در ۳۱۰ کیلومتری کربلا؛ خسروی مسیری امن و راحت

• وضعیت تردد در مرز خسروی؛ بعد از ظهر پنجشنبه‌ ۱۶ مرداد

• تداوم افزایش رطوبت و شرجی در خوزستان

• نخستین خانه کشتی مشهد افتتاح شد

• از اصفهان تا کربلا با دوچرخه، سفر اول مهندس ۵۳ ساله

• 

  روزنامه‌های صبح پنجشنبه ۱۶ مرداد ۱۴۰۴

• 

  روزنامه‌های صبح چهارشنبه ۱۵ مرداد ۱۴۰۴