سفر رئیس‌جمهوری ایران به پاکستان نشان‌دهنده پیوندی عمیق و تاریخی است که فراتر از مرزهای جغرافیایی، بر پایه اشتراکات فرهنگی، تمدنی و همکاری‌های مشترک شکل گرفته و نویدبخش توسعه و امنیت منطقه‌ای است.

به گزارش خبرگزاری ایمنا، مرحله دوم سفر مسعود پزشکیان به پاکستان، روز گذشته با استقبال رسمی شهباز شریف، نخست‌وزیر این کشور، در کاخ نخست‌وزیری اسلام‌آباد آغاز شد. پیش از آن، در نخستین روز سفر، رئیس‌جمهوری ایران با حضور در شهر لاهور، بر مزار شاعر بزرگ شرق، علامه اقبال لاهوری، ادای احترام کرده بود.

روز دوم اما رنگ و بوی توافق و همکاری داشت؛ دیدارهای رسمی و مذاکرات فشرده سران، در نهایت به امضای ۱۲ سند همکاری در عرصه‌های علمی، اقتصادی، فناوری، گردشگری و امنیتی انجامید؛ اسنادی که ناظران آن را «گامی بلند» در جهت گسترش پیوندهای تهران و اسلام‌آباد می‌دانند. این سفر، فراتر از یک رویداد دیپلماتیک، جلوه‌ای از پیوند تاریخی و فرهنگی دو ملت است که با پیام‌هایی روشن برای جهان اسلام همراه شد: تأکید بر وحدت مسلمانان، مبارزه مشترک با تروریسم مرزی و استمرار حمایت از ملت مظلوم فلسطین. در پرتو این همکاری‌ها و تقویت مسیرهای ترانزیتی، هدف بلندپروازانه‌ی افزایش مبادلات تجاری دو کشور به ۱۰ میلیارد دلار، بیش از هر زمان دیگری دست‌یافتنی به نظر می‌رسد.

غرس نهال دوستی در قلب اسلام‌آباد

در آیین استقبال رسمی، پزشکیان و شهباز شریف، نهالی را به عنوان نماد دوستی میان دو کشور در محوطه کاخ نخست‌وزیری غرس کردند؛ نشانه‌ای ماندگار از پیوند دو ملت کهن‌همسایه. پس از این مراسم، نشست مشترک هیأت‌های عالی‌رتبه ایران و پاکستان برگزار شد.

در این نشست، پزشکیان با قدردانی از مهمان‌نوازی گرم پاکستانی‌ها و حمایت بی‌دریغشان در روزهای جنگ، بر ضرورت انسجام بیشتر میان کشورهای اسلامی تأکید کرد و گفت: «دشمن می‌پنداشت که با آغاز تجاوز، گروهک‌های متخاصم به آشوبگری در داخل ایران خواهند پرداخت، اما تدبیر کشورهای همسایه این نقشه را بر باد داد.» او یادآور شد که ایران در لحظات دشوار، همواره پاکستان را در کنار خود دیده است.

رئیس‌جمهوری با ابراز اندوه از جنایات علیه مردم غزه، بی‌عملی مدعیان حقوق بشر را همدستی با جنایتکاران دانست. وی همچنین ضمن اعلام عزم ایران برای تحقق تجارت ۱۰ میلیارد دلاری با پاکستان و خبر از برگزاری قریب‌الوقوع کمیسیون مشترک اقتصادی، تأکید کرد: «صلح و امنیت واقعی زمانی محقق می‌شود که روابط علمی، اقتصادی، فرهنگی و اجتماعی میان ملت‌ها عینیت پیدا کند.»

صلح در ایران، صلح در پاکستان

شهباز شریف نیز در این نشست، ایران را «همسایه و برادر» پاکستان خواند و ابراز امیدواری کرد که این سفر، مرزهای طولانی دو کشور را به مرزهای صلح و پیشرفت بدل کند. او با محکومیت تعرض رژیم صهیونیستی و آمریکا به خاک ایران، از شجاعت و تعهد نیروهای مسلح کشورمان به رهبری مقام معظم رهبری تقدیر کرد و شهادت فرماندهان نظامی، دانشمندان و مردم ایران را تسلیت گفت.

نخست‌وزیر پاکستان تأکید کرد که سرزمینش هرگز به پایگاهی علیه ایران تبدیل نخواهد شد و «صلح در ایران برابر است با صلح در پاکستان». او با اشاره به هدف‌گذاری برای افزایش مبادلات تجاری به ۱۰ میلیارد دلار، بر تسریع اجرای نقشه راه اقتصادی مشترک و آمادگی اسلام‌آباد برای ایجاد بازارچه‌های مرزی، منطقه آزاد مشترک، حذف سهمیه‌های تجاری، حل مشکلات بانکی و توسعه تجارت تهاتری تأکید کرد.

شهباز شریف همچنین یادآور شد که سازمان همکاری اقتصادی (اکو) نتیجه همکاری نخستین سه کشور ایران، پاکستان و ترکیه است و ظرفیت بالایی برای گسترش همکاری‌های سه‌جانبه در حوزه ریلی، امنیت مرزی و مقابله با تروریسم دارد.

۱۲ سند همکاری؛ نقشه راه آینده

در حضور رهبران دو کشور، دوازده سند همکاری در حوزه‌های متنوع علمی و فناوری، حمل‌ونقل و ترانزیت، اقتصادی و تجاری، گردشگری و کشاورزی به امضا رسید. این توافق‌ها بستری برای تبادل دانش، توسعه ظرفیت‌های تجاری، تقویت تعاملات مردمی و هم‌افزایی منطقه‌ای میان تهران و اسلام‌آباد فراهم می‌آورد.

ضرورت اجماع در برابر رژیم صهیونیستی

در پایان سفر، پزشکیان در نشست خبری مشترک با نخست‌وزیر پاکستان، با ابراز خرسندی از حضور در «خانه دوم» خود، مواضع دولت، پارلمان، احزاب، علما و مردم پاکستان را در حمایت از ایران «دلگرم‌کننده» توصیف کرد.

رئیس‌جمهوری یادآور شد که حسن‌همجواری و دوستی میان دو ملت ریشه در اعماق تاریخ دارد و پیوندهای عمیق فرهنگی و معنوی باید بیش از پیش تقویت شود. او تأکید کرد که جهان اسلام امروز بیش از هر زمان دیگری نیازمند اجماع در برابر رژیم اشغالگر قدس است؛ اجماعی که صلح، امنیت و پیشرفت را برای منطقه به ارمغان خواهد آورد.

اکنون که مرحله‌ای تازه از روابط تهران و اسلام‌آباد با امضای توافقات گسترده و اعلام مواضع مشترک در برابر چالش‌های منطقه‌ای رقم خورده است، نگاه‌ها به آینده دوخته شده؛ آینده‌ای که در آن، دو کشور نه‌تنها شریک تجاری و همسایه‌ای امن، بلکه هم‌پیمانانی برای صلح، توسعه و همبستگی در جهان اسلام خواهند بود. این سفر نشان داد که اشتراکات تاریخی و فرهنگی، اگر با اراده سیاسی و همکاری عملی همراه شود، می‌تواند به پشتوانه‌ای برای پیشرفت اقتصادی و امنیت پایدار بدل گردد. مسیری که آغاز شده، فرصتی است تا ایران و پاکستان الگویی نو برای همکاری منطقه‌ای و وحدت امت اسلامی ارائه دهند.

پاکستان؛ بازیگری حساس با روابط متوازن

محسن روحی‌صفت در گفت‌وگو با ایمنا اظهار کرد: ما در جهانی سیال و پرتحول زندگی می‌کنیم؛ محیط پیرامونی ما فعال، تأثیرگذار و به‌طور مستمر در حال تغییر است. روابط بین‌الملل با شتابی پویا جریان دارد و کشورها ناگزیرند سیاست‌های خود را همگام با شرایط نوظهور تنظیم و بازتعریف کنند. سفر آقای پزشکیان نیز در همین چارچوب قابل تفسیر است.

وی افزود: تحولات پس از جنگ اخیر رژیم صهیونیستی علیه غزه، مواضع ایالات متحده، چین، ترامپ و دیگر عوامل مؤثر، ضرورت گفت‌وگو و رایزنی میان رهبران دولت‌های منطقه را بیش از پیش آشکار کرده است. این گفت‌وگوها باید با هدف تبادل نظر، شناسایی و خنثی‌سازی تأثیرات منفی بازیگران ثالث، و همچنین ارتقای فهم مشترک از مسائل منطقه‌ای انجام شود.

سفیر پیشین ایران در پاکستان خاطرنشان کرد: در جریان جنگ ۱۲ روزه اخیر، حمایت‌های آشکار برخی کشورها از طرف‌های درگیر مطرح شد. پاکستان در نقطه‌ای حساس از نقشه ژئوپولیتیک قرار دارد؛ با هند، چین و ایران مرز مشترک دارد و آمریکا یکی از اثرگذارترین بازیگران خارجی در این کشور است. روابط سیاسی و اقتصادی گسترده اسلام‌آباد با واشنگتن در کنار تلاش این کشور برای ایجاد توازن در روابط با ایران، یادآور تجربه موفق آن در برقراری تعادل میان ایران و عربستان است؛ تجربه‌ای که با بهبود روابط تهران و ریاض، برای پاکستان نیز آرامش و فرصت ایجاد کرد.

روحی‌صفت ادامه داد: روابط عمیق ارتش پاکستان با آمریکا بر کسی پوشیده نیست؛ تا آنجا که بالاترین نشان نظامی خود را به فرمانده سنتکام اهدا کرده‌اند. با این حال، پیوندهای دوستانه و همکاری‌های جدی با ایران نیز برقرار است و سفر آقای پزشکیان گواه همین واقعیت است. بخش قابل توجهی از محورهای این سفر نیز به مسائل منطقه‌ای و بین‌المللی اختصاص دارد.

وی عنوان کرد: به‌نظر می‌رسد پاکستان در میانه تنش‌ها، نقش میانجی میان ایران و آمریکا را بر عهده گرفته است. در بحبوحه جنگ ۱۲ روزه، فرمانده ارتش پاکستان میهمان ناهار ترامپ بود، سپس به ترکیه رفت و در ادامه با مقامات ایرانی دیدار کرد. ترامپ نیز اذعان کرده بود که پاکستان شناخت دقیقی از ایران دارد.

سفیر سابق ایران در پاکستان گفت: اسلام‌آباد همواره کوشیده است تعریفی از خود ارائه دهد که منافع ملی‌اش را در تعامل با قدرت‌های بزرگ تضمین کند. در گذشته خود را همکار غرب در مقابله با کمونیسم و یا خط مقدم نبرد با تروریسم معرفی می‌کرد. این کشور پیوسته در تلاش بوده است جایگاه خود را در چنین چارچوب‌هایی تثبیت و تقویت کند.

روحی‌صفت بیان کرد: پیش از هر موضوع دیگر، ایران و پاکستان دو همسایه با پیوندهای عمیق تمدنی‌اند. پاکستان بخشی از فلات ایران است و قرابت‌های ژئوپولیتیکی، فرهنگی و مذهبی فراوانی با ما دارد؛ قرابت‌هایی که می‌تواند بستر همکاری‌های گسترده اقتصادی باشد. پاکستان در کشاورزی و صنایع نظامی پیشرفته است و ایران در حوزه‌های فنی‌مهندسی و انرژی می‌تواند شریک و پشتیبان مطمئنی برای آن باشد.

وی تصریح کرد: حجم کنونی روابط اقتصادی ایران و پاکستان حدود سه میلیارد دلار است، در حالی که هدف‌گذاری برای رسیدن به پنج میلیارد دلار صورت گرفته است. مهم‌ترین مانع، فقدان زیرساخت بانکی مستقیم است؛ مانعی که عمدتاً ناشی از فشارهای آمریکا است. ازاین‌رو، اولویت نخست دو کشور باید ایجاد خط ارتباطی بانکی امن برای تسهیل تجارت و سرمایه‌گذاری باشد.

روحی‌صفت اظهار کرد: در حال حاضر مبادلات از مسیر صرافی‌ها انجام می‌شود و این امر مانع صادرات خدمات فنی‌مهندسی ایران است. در حوزه انرژی نیز پروژه خط لوله به دلیل موانع آمریکا متوقف مانده است.

وی افزود: پیوندهای ایران و پاکستان پیش از آنکه مذهبی باشد، ریشه در همسایگی و اشتراکات تمدنی دارد. این دو سرزمین روزگاری یک ملت واحد بوده‌اند و ردپای تمدن ایران در ژرفای پاکستان مشهود است. مردم پاکستان همواره ایران را کعبه آمال خود دانسته‌اند. زبان فارسی تا سال‌های نه‌چندان دور، یکی از دروس اصلی دبیرستان‌های پاکستان بود و صدها دپارتمان زبان فارسی در این کشور فعال هست.

سفیر سابق ایران در پاکستان در خصوص تهدیدات امنیتی مرزها و گروهک‌های تروریستی نیز گفت: ایران در قلب مردم پاکستان جای دارد. اگر تهدیدی از خاک پاکستان متوجه ایران شود، این مردم هستند که اجازه چنین رخدادی را نخواهند داد و مسئولان خود را تحت فشار خواهند گذاشت. در دوران جنگ تحمیلی نیز آمریکا تلاش می‌کرد از مرز پاکستان فشار وارد کند، اما مردم این کشور به دلیل علاقه به ایران، مانع هرگونه اقدام خصمانه می‌شدند.

کد خبر 891100