محمود فرشچیان؛ هنرمندی که مینیاتور ایرانی را به جهان برد
محمود فرشچیان، هنرمند برجسته و نوآور مینیاتور ایرانی، از دهه ۱۳۲۰ شمسی با ورود به دنیای هنر، راهی متفاوت در نقاشی مینیاتور باز کرد و با ترکیب تکنیک‌های سنتی و مدرن، تحولی بزرگ در این هنر ایجاد نمود.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، محمود فرشچیان در چهارم بهمن سال ۱۳۰۸ در اصفهان به‌دنیا آمد. پدرش غلامرضا فرشچیان تاجر قالی بود و مادرش زهرا او را به زیارت امامزاده اسماعیل می‌برد؛ خانه ایشان در محله احمدآباد اصفهان، شامل محلی به نام «مرغ‌خانه» بود که نقش قابل‌توجهی در علاقه او به پرندگان و بازتاب آن در آثارش داشت.
فرشچیان در کودکی نزد استادانی همچون حاج میرزاآقا امامی و عیسی بهادری آموزش دید. سپس پس از فارغ‌التحصیلی از هنرستان هنرهای زیبا در اصفهان، برای مطالعه به اروپا سفر کرد تا آثار نقاشان مشهور غربی را بررسی نماید.
او دارای درجه دکترای هنری (رتبه ۱) در رشته نقاشی ایرانی و هنر اسلامی از شورای عالی فرهنگ و هنر ایران است.
حرفه و فعالیت‌ها
پس از بازگشت به ایران، در مؤسسه هنرهای زیبا (که بعدها به وزارت فرهنگ و هنر تبدیل شد) مشغول به کار شد و بعدها به‌عنوان رئیس ادارهٔ هنرهای ملی و استاد دانشگاه هنر تهران منصوب گردید.
وی همچنین در دهه ۱۳۳۰ شمسی (۱۹۵۰ میلادی) در دبیرستان هنرهای زیبا برای پسران زیرنظر جلیل ضیاءپور تدریس کرده است.
سبک و دستاوردهای هنری
فرشچیان بنیان‌گذار سبکی جدید در مینیاتور ایرانی است که ترکیبی از فرم‌های سنتی با تکنیک‌های مدرن را دربر دارد، و این هنر را از وابستگی همیشگی‌اش به شعر و ادبیات آزاد می‌سازد.
سایت رسمی او از سبکش به‌عنوان «سُورنچورالیسم» (Surnaturalism) یاد می‌کند؛ ترکیبی از تکنیک‌های جهانی با هنر سلطنتی ایران که جزئی‌نگری‌های رنگین و احساسات عمیق را در بر می‌گیرد.
او موضوعات شیعه‌گرایانه را نیز با زیبایی‌شناسی نوینی به هنر معاصر ایران معرفی نمود؛ رویکردی تعلیمی و مفهومی در بازنمایی قیام عاشورا و شخصیت‌های مذهبی.
آثار برجسته
شب عاشورا (۱۹۷۶)
این نقاشی حالتی عاطفی از سوگ خاندان امام حسین (ع) را نشان می‌دهد؛ مرکب بر بازگشت اسب بدون سوار، خون، حالت اسب و چهره‌های شرحه‌شرحهٔ زنان در حال فریاد را به رخ می‌کشد. این اثر یکی از تأثیرگذارترین آثار مذهبی اوست که حتی مقام معظم رهبری درباره‌اش گفته‌اند: «این اثر مانند یک مرثیه است که ما را به گریه می‌آورد».
شمس و مولانا
این اثر نمادین، رابطه عارفانه مولوی و شمس تبریزی را با رنگ‌ها و فرم‌هایی تأثیرگذار به نمایش می‌گذارد. فرشچیان دو ماه برای خلق این اثر تلاش کرد.
نمایشگاه‌ها
اولین نمایش شخصی داخلی او در دفتر انجمن فرهنگی ایران و بریتانیا در اصفهان برگزار شد؛ همچنین اولین نمایش خارج از کشورش در استانبول (۱۹۶۰) و سپس در ایالات متحده (اوایل دهه ۱۹۷۰) برگزار شد.
در مجموع، در ۵۷ نمایشگاه انفرادی و ۸۶ نمایشگاه گروهی در ایران، اروپا، آمریکا و آسیا شرکت داشته و آثارش در موزه‌ها و کلکسیون‌های معتبر بین‌المللی نگهداری می‌شوند.
موزه استاد محمود فرشچیان در مجموعه سعدآباد تهران در سال ۱۳۸۰ افتتاح شد و بزرگ‌ترین مجموعه دائمی آثار وی را در بر می‌گیرد.
فرشچیان جوایز متعددی در سطح داخلی و بین‌المللی از جمله مدال طلای بلژیک، جوایز ایتالیا و اروپا آن خود نموده است.
کد خبر 893096
