مدیرعامل سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری اصفهان گفت: از میان ۵۵۵۸ چاه اصفهان و برخوار، تنها دو درصد به فضای سبز اختصاص دارد و در سال‌های اخیر بسیاری از آن‌ها خشک شده‌اند؛ در مجموع، سهم شهرداری از منابع آب زیرزمینی ۲.۵ درصد و سهم کشاورزی ۹۰ درصد است.

به گزارش خبرگزاری ایمنا، مجتبی حق‌شناس امروز _جمعه سوم آبان _ در سی‌وهشتمین جلسه مشترک مجمع نمایندگان شهرستان و شورای اسلامی شهر اصفهان اظهار کرد: حدود چهار هزار میلیون هکتار از فضای سبز شهر در اختیار شهرداری قرار دارد و کل فضای سبز اکولوژیک اصفهان پنج میلیون و هفتصد هکتار است؛ بر این اساس سرانه فضای سبز اکولوژیک حدود ۲۸ مترمربع و سرانه فضای سبز تفرجگاهی حدود ۳.۵۷ مترمربع برآورد می‌شود.

وی افزود: بر اساس آماری که از سوی وزارت نیرو منتشر شده، اقلیم اصفهان از وضعیت خشک به فراخشک تغییر پیدا کرده است؛ برآوردها نشان می‌دهد سالانه حدود ۷۳ میلیون مترمکعب آب برای حفظ فضای سبز مورد نیاز است، در حالی که در شرایط ایده‌آل این میزان باید به حدود ۹۰ میلیون مترمکعب برسد.

مدیرعامل سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری اصفهان گفت: از مجموع ۷۳ میلیون مترمکعب آب مورد نیاز که به‌عنوان سطح آستانه در نظر گرفته می‌شود، در حال حاضر حدود ۳۱ تا ۳۲ میلیون مترمکعب آب در دسترس است، به‌گونه‌ای که حدود ۲۳ میلیون مترمکعب از طریق چاه‌ها و نزدیک به ۹ میلیون مترمکعب از طریق پساب تأمین می‌شود، به این ترتیب فضای سبز شهر تنها نیمی از آب مورد نیاز خود را دریافت می‌کند.

حق‌شناس ادامه داد: از نظر کیفیت و اهمیت فضای سبز، همگان آگاه هستند که نقش درختان در تولید اکسیژن، جذب آلاینده‌ها و ایجاد رطوبت در هوا بسیار حیاتی است؛ میزان تولید اکسیژن در درختان بسته به نوع و سن آن‌ها متفاوت است، اما هر درخت به‌طور میانگین حدود دو کیلوگرم اکسیژن تولید می‌کند؛ به‌صورت تقریبی یک هکتار درختان پهن‌برگ می‌تواند اکسیژن مورد نیاز حدود ۱۰ نفر را تأمین کند و از نظر افزایش رطوبت هوا نیز تأثیر قابل‌توجهی دارد.

وی خاطرنشان کرد: درختان علاوه بر تولید اکسیژن، در جذب آلاینده‌ها نیز نقش مؤثری دارند، به‌گونه‌ای که حدود ۲۸ درصد از تراکم دوده موجود در هوا توسط آن‌ها جذب می‌شود؛ با این وجود گاه انتقادهایی درباره وسعت فضای سبز اصفهان مطرح می‌شود، در حالی که بر اساس آمارهای موجود، وسعت فضای سبز این شهر با مشهد هم‌تراز و کمتر از شهر شیراز است.

مدیرعامل سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری اصفهان گفت: پدیده تغییر اقلیم مشکلات قابل‌توجهی را برای اصفهان ایجاد کرده است؛ بنا بر داده‌های اداره‌کل هواشناسی و نتایج تحقیقات انجام‌شده، اقلیم اصفهان از وضعیت خشک به فراخشک تغییر پیدا کرده است و شرایط پاییز و زمستان نیز مطلوب نیست؛ بررسی نقشه‌های تغییر اقلیم نشان می‌دهد که بخش عمده اصفهان در محدوده خشکسالی شدید یا بسیار شدید قرار دارد.

حق‌شناس عنوان کرد: بر اساس نقشه میانگین دما در سال ۱۴۰۴، دمای اصفهان در بازه ۳۵ تا بالای ۴۰ درجه قرار گرفته است؛ دمایی که برای بسیاری از گونه‌های درختی به‌ویژه چنار بسیار مضر است؛ فتوسنتز در درخت چنار در دمای بالاتر از ۳۲ درجه متوقف می‌شود و در نتیجه درخت تنها تنفس کرده و از ذخایر قندی خود تغذیه می‌کند که این امر موجب ضعف تدریجی و بروز پدیده زوال می‌شود؛ تداوم گرمای شدید در مردادماه و ماندگاری توده‌های هوای گرم نیز شرایط دشواری را برای درختان شهر به‌وجود آورده است.

وی بیان کرد: بر اساس داده‌های دریافتی از دانشگاه صنعتی اصفهان، نقشه‌های میانگین دمای هوا در دو دهه اخیر نشان می‌دهد ایران در شرایط بسیار بحرانی از نظر گرما قرار گرفته است؛ نتایج پروژه‌های بررسی‌شده نیز حاکی از آن است که بر پایه آمار اداره‌کل هواشناسی حدود ۹۸.۳۱ درصد از مساحت اصفهان درگیر خشکسالی است، ۱.۶۳ درصد از مناطق شهر شرایط نرمال دارند و تنها ۰.۰۰۵ درصد از مساحت شهر در وضعیت ترسالی قرار گرفته است.

مدیرعامل سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری اصفهان گفت: بررسی آمار بارش‌ها نیز بیانگر کاهش چشمگیر بارندگی است؛ به‌گونه‌ای که میانگین بارش در اسفندماه ۱۴۰۳ برابر با ۵.۹ میلی‌متر بوده که نسبت به سال قبل ۲۴ درصد کاهش نشان می‌دهد. همچنین تاکنون در فصل پاییز هیچ بارندگی گزارش نشده است.

حق‌شناس بیان کرد: داده‌های ایستگاه هواشناسی از سال ۱۳۹۴ تا ۱۴۰۱ نیز نشان می‌دهد میزان ذرات معلق به‌صورت مستمر افزایش پیدا کرده است، اگرچه میزان اوزون در سال ۱۴۰۱ وضعیت بهتری داشته، اما در سال ۱۴۰۴ تنها در چهار ماه نخست شاخص ذرات معلق به عدد ۸۲ و اوزون به ۴۳ رسیده که نشان‌دهنده وخامت شدید شرایط جوی است.

وی با اشاره به اینکه این وضعیت تأثیر نامطلوبی بر پوشش گیاهی شهر گذاشته است، عنوان کرد: بر اساس داده‌های مربوط به شاخص UV در بهار و تابستان ۱۴۰۴، اغلب روزهای اصفهان با شاخص فرابنفش بالای ۱۰ ثبت شده‌اند؛ این در حالی است که UV بالاتر از عدد ۸ برای درختان آسیب‌زا است و موجب برگ‌سوزی می‌شود؛ در چنین شرایطی تنها اقدام ممکن، استفاده از مواد ضد تنش بوده است.

مدیرعامل سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری اصفهان گفت: شاخص «UV»اصفهان نسبت به شهرهایی همچون کرج، مشهد، تهران و تبریز بالاتر است که دلایل آن می‌تواند شامل شرایط اقلیمی، آلودگی هوا و وجود کانون‌های ریزگرد باشد.

حق‌شناس بیان کرد: در اطراف اصفهان ۱۶ کانون ریزگرد شناسایی شده است که به‌ویژه از سمت شمال و شرق، شرایط نامطلوبی برای فضای سبز شهر ایجاد می‌کنند؛ برای جلوگیری از ورود ریزگردها و مشخص شدن محدوده حاشیه‌ای شهر، توسعه کمربند سبز با گیاهان مقاوم به کم‌آبی و گرد و غبار ضروری است؛ این کمربند سبز باید به‌ویژه در قسمت‌های شمال و شرق شهر تکمیل شود تا نقش حفاظتی و زیست‌محیطی آن کامل شود.

وی تصریح کرد: در راستای توسعه کمربند سبز، شهرداری و شورای اسلامی شهر اقدام به ایجاد ۸۰ هکتار فضای سبز با گونه‌های کم‌آب‌بر همچون اسکوپاریا، بلوط و داغ‌داغان کرده‌اند؛ در سمت باغ رضوان نیز تاکنون حدود ۸.۵ هکتار کشت شده و پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال کل ۸۰ هکتار تکمیل شود.

مدیرعامل سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری اصفهان گفت: بررسی تراز آبخوان نشان می‌دهد که از سال ۱۳۸۱ تا ۱۴۰۳ سطح آبخوان شهر به‌طور مستمر کاهش پیدا کرده و در بعضی مناطق ۲۰ تا ۳۰ متر افت کرده است که نیازمند تغذیه مجدد است.

حق‌شناس اضافه کرد: از حدود ۵۵۵۸ چاه موجود در محدوده مطالعاتی اصفهان و برخوار، سهم چاه‌های مربوط به فضای سبز تنها ۲ درصد است؛ بسیاری از چاه‌ها در سال‌های اخیر خشک و موجب آسیب به فضای سبز شده است؛ به‌طور کلی سهم شهرداری از منابع آب زیرزمینی حدود ۲.۵ درصد و سهم بخش کشاورزی حدود ۹۰ درصد است.

وی تصریح کرد: چاه‌هایی که در محدوده‌های تاریخی قرار دارند، با همکاری شرکت آب منطقه‌ای مسدود شده و بعضی دیگر نیز برداشت آب از آن‌ها انجام نمی‌شود؛ روند برداشت آب نشان می‌دهد که از سال ۱۳۹۶ تا سال ۱۴۱۰ میزان برداشت کاهش پیدا کرده و برنامه‌ریزی شده است که استفاده از آب زیرزمینی از حدود ۲۳ میلیون مترمکعب فعلی به ۱۲.۵ میلیون مترمکعب در سال ۱۴۱۰ کاهش پیدا کند؛ اجرای این برنامه نیازمند همکاری سایر نهادها و دستگاه‌هاست.

مدیرعامل سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری اصفهان با بیان اینکه: بیشتر چاه‌های فضای سبز به سامانه‌های کنترل هوشمند مجهز شده‌اند و شهرداری اصفهان همکاری لازم را در این زمینه داشته است؛، گفت: در منطقه ناژوان هفت چاه وجود دارد که دو چاه دیگر در وضعیت بحرانی قرار گرفته‌اند؛ با توجه به وسعت ۱۲۰۰ هکتاری فضای سبز ناژوان و شرایط فوق بحرانی اقدام فوری برای حفاظت از این بخش ضروری است.

حق‌شناس بیان کرد: فضای سبز اصفهان علاوه بر کمبود آب با مشکلات کیفیت منابع آب نیز روبه‌رو است؛ شوری، افزایش کلر و کمبود بی‌کربنات در آب‌های زیرزمینی موجب آسیب به درختان، تخریب خاک و کاهش جذب عناصر مغذی شده است؛ بررسی‌های گسترده نشان می‌دهد کیفیت آب در سه منطقه شهر فوق بحرانی است و در سایر مناطق به جز بخش‌هایی از منطقه یک و سه مناسب نیست.

وی با بیان اینکه شاخص کیفیت آب‌های سطحی زاینده‌رود نیز اهمیت بالایی دارد، ادامه داد: بررسی‌های انجام‌شده توسط مشاوران نشان می‌دهد که از محدوده بیمارستان چمران به سمت پایین‌دست، سلامت آب رودخانه بحرانی است؛ منابع آلوده شامل فاضلاب شهری و فعالیت‌های کشاورزی هستند که به‌صورت مستقیم یا غیرمستقیم وارد رودخانه می‌شوند؛ مطالعات نشان می‌دهد که شرایط موجود با اعتراض بعضی کشاورزان مبنی بر استفاده از پساب برای آبیاری، همچنان بحرانی است.

مدیرعامل سازمان پارک‌ها و فضای سبز شهرداری اصفهان گفت: بر اساس تابلوی منابع و مصارف، سهمیه آب زاینده‌رود و تونل‌های کوهرنگ برای شهر اصفهان در سال‌های نرمال شامل ۸۴۵ میلیون مترمکعب از حوزه زاینده‌رود، ۲۹۳ میلیون مترمکعب از تونل یک، ۲۲۴ میلیون مترمکعب از تونل دو و ۱۳۰ میلیون مترمکعب از تونل سه است که در مجموع به ۱۴۹۲ میلیون مترمکعب می‌رسد، با این حال برداشت واقعی از رودخانه و تونل‌ها محدود بوده و تنها بخشی از سهمیه قانونی شهر اصفهان تأمین شده است.

کد خبر 917812