جکشف شواهدی از نخستین ضیافت آیینی پیشاکشاورزی در زاگرس ایران
گروهی از پژوهشگران بین‌المللی با کاوش در محوطه‌ی باستانی آسیاب واقع در کوه‌های زاگرس ایران، به شواهدی کم‌سابقه از یک آیین جمعی و نمادین مربوط به حدود ۱۱ هزار سال پیش دست یافته‌اند.
به گزارش خبرگزاری ایمنا و به نقل از ساینس دیلی، گروهی از باستان‌شناسان در کوه‌های زاگرس ایران، به کشفی جالب و شگفت‌انگیز رسیده‌اند: آثاری از یک جشن بزرگ و باستانی که حدود ۱۱ هزار سال پیش برگزار شده است. چیزی که این کشف را خاص می‌کند، ردپای گرازه‌ای وحشی در این ضیافت است؛ حیواناتی که از مناطق دوردست به محل جشن آورده شده‌اند.
در منطقه‌ای به نام «آسیاب»، باستان‌شناسان موفق شده‌اند ۱۹ جمجمه گراز وحشی را از دل یک گودال مهروموم‌شده بیرون بکشند. جمجمه‌ها رد بریدگی دارند و نشانه‌هایی از قصابی‌شدن روی آن‌ها دیده می‌شود؛ یعنی این گرازها خورده شده‌اند.
اما داستان وقتی جالب‌تر می‌شود که بررسی دندان‌های این گرازها نشان داده که همه‌ی آن‌ها از یک‌جا نیامده‌اند. برخی از این حیوانات از فاصله‌ای تا ۷۰ کیلومتر دورتر آورده شده بودند؛ آن هم در دورانی که نه جاده‌ای بوده، نه وسیله نقلیه‌ای، و راه‌رفتن از دل کوه‌های زاگرس خودش یک چالش بزرگ بوده.
چرا گراز؟
«پترا وایگلووا» از دانشگاه ملی استرالیا (ANU) که یکی از اعضای این پروژه است، می‌گوید: «ما با بررسی مینای دندان گرازها متوجه شدیم که از جاهای مختلفی به آسیاب آورده شده‌اند. این یعنی مردم آن زمان، غذاهایی خاص را از مکان‌هایی دور برای مراسم خود جمع‌آوری می‌کردند.»
اما چرا گراز؟ وایگلووا می‌گوید این حیوان هم خطرناک است، هم شکارش سخت، و به احتمال زیاد، آوردن گراز به جشن نشان از قدرت، مهارت و جایگاه شکارچی داشته است.
ضیافتی فراتر از غذا
جشن‌های این‌چنینی تنها برای سیر شدن شکم نبود. پژوهشگران می‌گویند مردم آن دوران با گرد هم آمدن، خوردن غذاهایی از جاهای مختلف، و انجام مراسم خاص، در واقع نوعی فرهنگ مشترک و هویت گروهی برای خودشان می‌ساختند.
به گفته‌ی وایگلووا، این مراسم می‌تواند یکی از اولین نشانه‌های مهمان‌نوازی هدفمند در تاریخ بشر باشد؛ یعنی جایی که غذا، نشانه‌ای از دوستی، احترام، یا حتی موقعیت اجتماعی بوده است. ضیافت مردم آسیاب تنها یک وعده غذایی ساده نبوده، بلکه آئینی مهم، بین‌منطقه‌ای و پربار از نظر فرهنگی به شمار می‌رفته است. گویی ۱۱ هزار سال پیش، در دل کوه‌های زاگرس، انسان‌ها با تمام سختی‌های آن دوران، می‌خواستند چیزی بیشتر از یک وعده غذا خلق کنند: یک حس مشترک، یک تجربه‌ی جمعی، و شاید، شکل اولیه‌ی فرهنگ مهمان‌نوازی ایرانی.
کد خبر 886908
