یادگیری زبان دوم برای کودکان اگر با روش‌های درست و بدون فشار همراه باشد، می‌تواند موجب رشد ذهنی، افزایش هوش کلامی و تقویت مهارت‌های اجتماعی شود، اما تحمیل آموزش بدون علاقه‌مندی، نه‌تنها نتیجه مطلوبی ندارد، بلکه ممکن است موجب بیزاری و ناکامی روانی شود.

به گزارش خبرگزاری ایمنا، در دنیای امروز، یادگیری زبان دوم به ضرورتی تبدیل شده که بسیاری از خانواده‌ها آن را در اولویت تربیتی فرزندان خود قرار داده‌اند و رشد ارتباطات جهانی، مهاجرت، تحصیل در محیط‌های چندفرهنگی و حتی دسترسی به منابع علمی و فرهنگی، همگی دلایلی است که زبان‌آموزی را به بخشی جدایی‌ناپذیر از مسیر رشد فردی تبدیل کرده است و این نیاز اجتماعی، والدین را به سمت برنامه‌ریزی برای آموزش زبان دوم سوق داده است، اما در این مسیر، چالش‌هایی نیز وجود دارد که باید با دقت و آگاهی مدیریت شوند.

یادگیری زبان دوم در سنین پایین، تأثیرات قابل‌توجهی بر عملکرد ذهنی کودکان دارد و تحقیقات نشان داده است که کودکان دوزبانه از نظر حافظه، تمرکز، حل مسئله و تفکر انتقادی عملکرد بهتری دارند که این رشد ذهنی نه‌تنها در حوزه زبان، بلکه در سایر زمینه‌های تحصیلی و اجتماعی نیز نمود پیدا می‌کند؛ زبان‌آموزی به نوعی تمرین ذهنی تبدیل می‌شود که مسیرهای عصبی جدیدی را در مغز فعال می‌کند و انعطاف‌پذیری شناختی را افزایش می‌دهد، بنابراین آموزش زبان دوم می‌تواند بستری برای توسعه همه‌جانبه کودک فراهم کند.

با وجود مزایای زبان‌آموزی، یکی از اشتباهات رایج والدین، تحمیل فشار بیش از حد به فرزندان برای یادگیری زبان دوم است و این فشار به‌ویژه زمانی که کودک آمادگی روانی یا علاقه‌مندی لازم را ندارد، می‌تواند منجر به مقاومت، بیزاری و حتی تنفر پایدار نسبت به زبان‌آموزی شود و چنین واکنش‌هایی نه‌تنها مانع یادگیری مؤثر می‌شوند، بلکه ممکن است اثرات منفی بلندمدتی بر اعتماد به نفس و انگیزه کودک برجای بگذارند.

وقتی آموزش زبان به‌جای تجربه‌ای لذت‌بخش، به وظیفه‌ای سنگین و تحمیلی تبدیل شود، کودک با احساس ناکامی روبه‌رو می‌شود و این ناکامی می‌تواند به شکل اضطراب، بی‌انگیزگی یا حتی افت تحصیلی بروز کند و در چنین شرایطی، زبان‌آموزی نه‌تنها سودی ندارد، بلکه به مانعی در مسیر رشد روانی کودک تبدیل می‌شود و والدین باید به جای تمرکز بر نتیجه، بر فرایند یادگیری تمرکز و محیطی امن، حمایت‌گر و انگیزشی برای کودک فراهم کنند تا او بتواند با آرامش و علاقه مسیر یادگیری را طی کند.

زبان‌آموزی کودکان؛ از دغدغه‌های امروز والدین

مهرداد دشتی، روانشناس و مشاور خانواده در گفت‌وگو با خبرنگار ایمنا با بیان اینکه زبان‌آموزی فرزندان و یادگیری زبان دوم جزو دغدغه‌های امروز والدین است، اظهار کرد: در واقع این موضوع به یکی از الزامات زندگی در دنیای امروز بدل شده است و والدین همواره با سوالاتی در ارتباط با این فعالیت روبه‌رو هستند.

وی با بیان اینکه سن آغاز یادگیری زبان دوم، نحوه صحیح آموزش و راهکارهای علاقمند کردن فرزندان به این فعالیت از جمله دغدغه‌های است که والدین در خصوص زبان‌آموزی فرزندان خود با آنها مواجه می‌شوند، افزود: تحقیقات و مطالعات بسیاری در خصوص یادگیری زبان دوم از نظر روانشناسی انجام شده و مطالعات نشان می‌دهد افرادی که زبان‌های دیگری را می‌آموزند، از نظر توانایی‌های ذهنی قدرتمندتر هستند.

روانشناس و مشاور خانواده با بیان اینکه ذهن این افراد قوی‌تر فعالیت می‌کند و هوش کلامی آنها افزایش می‌یابد، تصریح کرد: در واقع مشخص است که یادگیری زبان‌های دوم و بیشتر به زندگی فردی و اجتماعی افراد کمک و از نظر هوشی و توانمندی‌های ذهنی، افراد را تقویت می‌کند، اما بسیاری اوقات همین موضوع باعث می‌شود والدین فشار زیادی به فرزندان خود تحمیل کنند.

چگونه کودکان را به آموزش زبان علاقمند کنیم؟

دشتی با بیان اینکه برخی والدین فشاری اشتباه به فرزندان خود تحمیل می‌کنند تا زبان دیگری بیاموزند، ادامه داد: بیشتر اوقات در چنین شرایطی، نتیجه عکس حاصل می‌شود و فرزندان آنها نسبت به یادگیری زبان‌های دیگر، احساس بیزاری را تجربه می‌کنند و گاهی اوقات ممکن است این احساس بیزاری و تنفر تا پایان عمر همراه فرد باشد.

وی با بیان اینکه گاهی اوقات تحمیل فشار بیش از حد به فرزندان برای یادگیری زبان‌های دیگر منجر به ایجاد ناکامی می‌شود، گفت: بسیار مهم است که والدین از فرایند لازم برای علاقمند کردن فرزندان به یادگیری زبان‌های دیگر اطلاع داشته باشند تا نتیجه مطلوب از این فعالیت حاصل شود و فشاری به فرزندان تحمیل نشود.

روانشناس و مشاور خانواده اضافه کرد: نخستین موضوعی که در زبان‌آموزی فرزندان باید مورد توجه قرار گیرد، استفاده از روش‌های علاقمند کردن آنها به یادگیری زبان‌های دیگر و ایجاد نیاز است و انجام بازی‌های مرتبط با زبان دیگر، دیدن انیمیشن‌های با زبان اصلی و ایجاد احساس خوب نسبت به یادگیری زبان، از جمله این راهکارها به شمار می‌رود.

یکی از کلیدهای موفقیت در زبان‌آموزی، شناخت روش‌هایی است که کودک را به یادگیری علاقه‌مند می‌کنند و این روش‌ها باید متناسب با سن، شخصیت و علایق کودک انتخاب شوند؛ استفاده از داستان، موسیقی، بازی و تعاملات واقعی به زبان دوم، می‌تواند زبان را از یک موضوع درسی به بخشی از زندگی روزمره کودک تبدیل کند و ایجاد حس نیاز، لذت و موفقیت در یادگیری، کودک را به ادامه مسیر ترغیب می‌کند و باعث می‌شود زبان‌آموزی به تجربه‌ای مثبت و پایدار تبدیل شود.

رسانه‌ها و بازی‌های آموزشی نقش مهمی در یادگیری زبان دارند و دیدن انیمیشن‌ها به زبان اصلی، استفاده از اپلیکیشن‌های تعاملی و انجام بازی‌هایی که زبان دوم را در بستر سرگرمی ارائه می‌دهند، می‌توانند تأثیر چشمگیری بر علاقه‌مندی و یادگیری کودک داشته باشند و این ابزارها نه‌تنها آموزش را جذاب‌تر می‌کنند، بلکه به کودک کمک می‌کنند زبان را در موقعیت‌های واقعی تجربه کند و چنین تجربه‌هایی باعث می‌شوند زبان‌آموزی از حالت تئوری خارج و به مهارتی کاربردی و ملموس تبدیل شود.

موفقیت در زبان‌آموزی زمانی حاصل می‌شود که میان آموزش و سلامت روانی کودک تعادل برقرار باشد و والدین باید نقش تسهیل‌گر و همراه را ایفا کنند، نه ناظر سخت‌گیر یا کنترل‌گر و ایجاد فضای امن، تشویق به تلاش، پذیرش اشتباهات و احترام به ریتم یادگیری کودک، همگی عواملی است که مسیر آموزش را هموار می‌کنند و در واقع زبان‌آموزی باید با شادی، کنجکاوی و رضایت همراه باشد تا بتواند به بخشی از هویت فردی کودک تبدیل شود.

کد خبر 893627